Кәсіптік бағдарлау-оқушының кәсіби өзін-өзі анықтауға бағытталған психологиялық-педагогикалық шаралар кешені.
Кәсіптік бағдарлау оқу-тәрбие процесі, оқушылармен сабақтан тыс және мектептен тыс жұмыстар арқылы іске асырылады.
Мектептегі кәсіби бағдар жұмысының мақсаты:
- оқу бейінін және болашақ кәсіби қызмет саласын таңдау процесінде оқушыларға кәсіби бағдарлы қолдау көрсету;
- оқушылардың өз мүмкіндіктеріне, қабілеттеріне сәйкес және еңбек нарығының талаптарын ескере отырып, қызмет саласын таңдау еркіндігі жағдайында кәсіби өзін-өзі анықтауды дамыту.
Кәсіби бағдар жұмысының міндеттері:
- оқушылардың қалауы, бейімділігі мен мүмкіндіктері туралы мәліметтер алу;
- мектептің жоғары сатысының қосымша және кәсіптік білім беру мекемелерімен ынтымақтастықтың икемді жүйесін әзірлеу.
Оқушыларды кәсіптік бағдарлаудың негізгі бағыттары:
- Кәсіби ағарту;
- Кәсіби диагностика;
- Кәсіби кеңес беру және т. б.
Мектептегі кәсіби бағдар жұмысының кезеңдері мен мазмұны:
1-4 сыныптар:
Бастауыш сынып оқушыларының еңбекке деген құндылық қатынасын қалыптастыру, оның адам өміріндегі және қоғамдағы рөлін түсіну;
Оның әр түрлі түрлеріне, соның ішінде әлеуметтік, еңбек, ойын, зерттеу жұмыстарына практикалық қатысуға негізделген оқу-танымдық қызметке қызығушылықты дамыту;
Кәсіби еңбек әлемі туралы түсініктерді біртіндеп кеңейту;
5-7 сыныптар:
Оқушылардың танымдық тәжірибе мен кәсіби қызметке деген қызығушылығын арттырудағы жеке мағынасын дамыту;
Өз мүдделері мен мүмкіндіктері туралы идеялар;
Әлеуметтік-кәсіптік практиканың әртүрлі салаларында бастапқы тәжірибені алу.
8-9 сыныптар:
Оқыту бейінін таңдау туралы барабар шешім қабылдауды анықтау және қалыптастыру мақсатында топтық және жеке кәсіби кеңес беру;
Кәсіби өзін-өзі тану;
10-11 сыныптар:
Кәсіби жоспарларды түзету, таңдалған қызметке дайындығын бағалау.